Onderzoek aan radioactieve bronnen en röntgenstraling

Het Ioniserende Stralen Practicum biedt leerlingen op scholen voor Havo en Vwo in Nederland de mogelijkheid tot het uitvoeren van experimenten met radioactieve bronnen en röntgentoestellen over examenprogrammaonderdelen als de eigenschappen van kern- en röntgenstraling (ioniserend en doordringend vermogen), activiteit, halveringstijd, absorptie, halveringsdikte en andere eigenschappen.

Experimenteren met radioactieve bronnen

Daartoe beschikt het ISP over een drietal mobiele practica met experimenten die ter plaatse op de scholen worden opgebouwd. Daarnaast is er een practicumzaal in het Minnaertgebouw van de UU - Universiteit Utrecht waar leerlingen van scholen uit de regio Utrecht de experimenten kunnen uitvoeren. De scholen uit de regio Zeeland kunnen daarvoor op Het Goese Lyceum terecht. Voor het hebben van eigen radioactieve stoffen is een vergunning noodzakelijk. De mobiele practica staan onder de leiding van practicumleiders.

De eindtermen voor het onderwerp ioniserende straling staan in de nieuwe examenprogramma’s voor Havo (2015) en Vwo (2016). Tijdens onze deelname aan de informatiemarkt van de 50e Woudschotenconferentie Natuurkunde Didaktiek (WND 2015) in Noordwijkerhout in december 2015, maakten wij kennis met de verschillende mogelijkheden voor het Ioniserende Stralen Practicum - ISP. Het bijbehorende experimentenboekje beschrijft 23 experimenten en geeft interessante wetenswaardigheden en informatie over risico’s en veiligheidsmaatregelen.

Met de inhoud van het boekje kunnen leerlingen zich voorbereiden op het uitvoeren van experimenten. Bij elk experiment staat kort iets over de theorie over radioactiviteit en röntgenstraling, een overzicht van de effecten van ioniserende straling op het menselijk lichaam en meer informatie over praktijktoepassingen van ioniserende straling. Leerlingen leren over onder andere stralingsintensiteit en afstand, Bragg-reflectie, de bariumkoe en röntgencomputertomografie. Het instructieboekje bevat een begrippenlijst en is een uitgave van het Freudenthal Instituut in Utrecht. Voor informatie www.uu.nl/onderwijs.