Theoretische achtergronden en praktijk van verrekijkers

Een verrekijker (of kortweg kijker) is een optisch instrument om personen, scènes en voorwerpen op grote afstand vergroot weer te geven. In het algemeen wordt aangenomen dat de eerste vorm van dit optisch instrument in de uitvoering van een eenvoudige telescoop voor astronomische toepassing in 1608 is uitgevonden door de Nederlander Hans Lippershey uit Middelburg.

Handferngläser

De tegenwoordige verrekijker is meestal dubbel (binoculair) uitgevoerd en bestaat uit twee gelijke telescopen met kleine vergroting. Beide kijkhelften bevatten een objectief en een oculair en zijn tevens voorzien van een samenstel van prisma's om het kijkbeeld rechtop te zetten. Een astronomische telescoop zonder deze prisma's geeft een omgekeerd beeld. Een verrekijker wordt daarom ook wel prismakijker genoemd. Met prisma's wordt ook een aanzienlijke verkorting van de verrekijker bewerkstelligd door het samenvouwen van de stralengang. De auteur van het leerzame en geïllustreerde boek “Handferngläser” beschrijft helder en op aantrekkelijke wijze de functies, de werking, de modellen en de toepassingen van verrekijkers.

Daarbij is er voldoende aandacht voor het nauwe samenspel tussen de opzet van dit optische instrument en de achtergronden van onze visuele perceptie. De waardevolle en interessante informatie is door 130 afbeeldingen aangevuld voor een totaal beeld van dit bij velen onmisbaar kijkinstrument. Door de inhoud en de opzet van dit studieboek is deze publicatie ook bijzonder geschikt voor gebruik door personen met professionele toepassingen van verrekijkers. Ook bespreekt de auteur een aantal uiterst moderne en innovatieve ontwikkelingen op het gebied van verrekijkers. Voorts zijn er vele tips en aanbelingen om de juiste kijker aan te schaffen. Daarmee wordt een verkeerde investering voorkomen of een verkeerd gebruik ervan.

Ook postzegelverzamelaars kiezen voor het thema Verrekijker.

Door inzicht in de constructievarianten van de verrekijker, de optische afbeeldingen, de verschillende typen van klassieke telescopen, de werking van het omkeersysteem en de bouw van het optisch systeem in zowel de telescoop als in de verrekijker heeft de bezitter van het uitgebreide studieboek de beschikking over een fascinerende informatiebron. In het hoofdstuk over de optische waarneming gaat het boek in op de anatomie van het oog, verschillende eigenschappen ervan en de verwerking van beeldprikkels via het netvlies. Het hoofdstuk over Waarnemingspsychologie gaat over specifieke begrippen uit de visuele perceptie en het bijzondere werk van Max Berek over het waarnemen van objecten bij alle mogelijke licht- en donkerverhoudingen.

Ook is er aandacht voor de combinatie van het oog en een externe lens en de optredende geometrische optica om de stralengangen te verklaren. Het studie- en praktijkboek eindigt met besprekingen van het gebruik van verrekijkers in verschillende toepassingen en een aantal praktische tips voor een betrouwbare en waardevolle aankoop. Het geheel sluit af met een trefwoordenregister en een compact overzicht met literatuur voor verdere studie en informatie.

ISBN 978-3-8085-5774-7, “Handferngläser”, Holger Merlitz, Europa Lehrmittel, 2013, 191 pagina’s.