Bijzondere aandacht voor de 125e geboortedag van Dennis Gabor (1)

Op 5 juni 2025 wordt in Boedapest en op meerdere locaties in de wereld aandacht besteed aan het 125e geboortejaar van de bekend geworden Hongaars-Brits natuurkundige en hoogleraar en ‘de vader van de holografie’ Dennis Gabor (1900-1979). Hij werd op 5 juni 1900 geboren in een joods gezin. Hij was de oudste zoon van Bertalan en Adrienne Gabor. Tijdens de Eerste Wereldoorlog vocht hij met het Hongaarse leger in Noord-Italië. In 1918 startte hij met studeren aan de Technische en Economische Universiteit Boedapest. Later studeerde hij elektrotechniek aan de Technische Universiteit Charlottenburg, tegenwoordig de Technische Universiteit Berlijn, alwaar hij in 1927 promoveerde.

Dennis Gabor ontving in 1971 de Nobelprijs voor de Natuurkunde.

Zijn proefschrift betrof het meten van de stroompieken in hoogspanningslijnen, die veroorzaakt werden door bliksemontladingen. Om deze stroompieken nauwkeuriger te meten ontwikkelde Gabor een speciale eigen kathodestraalbuisoscilloscoop met een zeer snelle responstijd. Hij werkte in die periode voor Siemens & Halske, van 1927 tot 1933, maar nadat een nieuw regiem aan de macht was gekomen week hij via Hongarije uit naar Groot-Brittannië. Daar vond hij werk als wetenschapper in het onderzoekslaboratorium van British Thomson-Houston (BTH) in Rugby.

Het unieke Hongaarse postzegelblokje verscheen ter gelegenheid van de 100e geboortedag van de Hongaarse fysicus Dennis Gabor. Wereldwijd verschenen steeds meer referentie- en studieboeken waarin de ontwikkelingen en het gebruik van holografie in techniek en kunst zijn genoemd.

In 1936 trouwde hij met Marjorie Louise Butler, een collega bij BTH. Het huwelijk bleef kinderloos. In 1946 verkreeg Dennis Gabor de Britse nationaliteit. In 1947 ontdekte hij de basisprincipes van de huidige technische vorm van holografie waarvoor hij in 1971 de Nobelprijs voor de Natuurkunde ontving uit handen van de koning van Zweden. Op grond van zijn verdiensten voor het vakgebied van de technische natuurkunde en in het bijzonder die voor de optica, werd hem in ons land een ere-doctoraat verleend. (Wordt vervolgd).