Kunst van het fotograferen

Wie van oude fotografie houdt kon zeker terecht in de expositieruimten van het oude raadhuis in de Duitse stad Albstadt. Daar werden ongeveer 130 fotowerken getoond uit de omvangrijke collectie van de Stuttgarter verzamelaar Rolf Mayer. De uiterst waardevolle fotowerken uit de 19e eeuw werden in 2009 voor de eerste maal aan een groot publiek getoond. Na de eerste opstelling in het Grafiekmuseum Pablo Picasso Münster was de collectie in 2010 te zien in het Alten Rathaus in Albstadt, voordat alles weer naar de uitleners terug ging.

Die Zukunft der Vergangenheit

De charme van deze collectie wordt onder andere bepaald door de combinatie van de anonieme opnamen met die van beroemde pionieren van de vroege fotografie, zoals William Henry Fox Talbot, Eadweard Muybridge, Eugène Atget, Roger Fenton en Eugène Cuvelier.

De expositie toont de enorme beeldkracht van het werk van vele pioniers van de fotografie in de 19e eeuw. In het centrum staat de vraag in hoeverre de 19e eeuwse fotografie model heeft gestaan voor onze hedendaagse en moderne fotografie. Op de foto’s is zichtbaar hoe de wereld bezig was met het opnieuw vastleggen van de verschijnselen en gebeuren van de actieve wereld, maar dan op nieuw fotogevoelig materiaal. De nieuwste ontdekkingen zijn op zakelijke en poserende wijze gebruikt door de fotografen en zijn nu inspirerend voor moderne fotografen en verzamelaars.

Zo heeft een foto uit 1880 van een spoor-brug model gestaan voor een nieuwe foto uit 1960 van dezelfde brug. Het echtpaar Bernd en Hilla Becher begonnen in die periode aan het fotograferen, bewerken en verzamelen van industriële gebouwen en grote bouwwerken. De opname van een eucalyptusplant van de gebroeders Alinari stond model voor de studiefoto’s van planten door Karl Blossfeldt. Ook de opkomende interesses voor etnologische en archeologische onderzoeken stonden model voor de fotografen in de 19e eeuw.

Ook wetenschappelijk onderzoek en de technologische ontwikkelingen stonden in de belangstelling van de fotografen en de opnamen droegen bij aan educatie van het publiek. Enkelen fotografeerden nog met een portretopbouw die herinnerde aan de schilderijen uit de romantische tijd en stralen de telescopische opnamen van het maanoppervlak van Paul & Prosper Henry een nuchtere analytische blik uit. Ook de experimenten van Eadweard Muybridge werden bewonderd en waren de start van een geheel nieuwe vorm van fotografie. In zijn beeld-voor-beeld opnamen legde hij de beweging van personen en dieren vast en bracht anderen op het idee van de ontwikkeling van de bewegende film. De publicatie is een leerzaam fotoboek.

ISBN 978-3-941100-70-1, “Die Zukunft der Vergangenheit”, Markus Müller, Graphikmuseum Pablo Picasso, 2009, 234 pagina’s.

Galerie Albstadt - Alten Rathaus, Kirchengraben 11, D-72458 Albstadt, www.galerie-albstadt.de.