Kunstzinnige uitingen in een relatie tot de oogheelkunde

In een omvangrijke reeks monografieën over de geschiedenis van de oogheelkunde is opgenomen als deel 12 de uitgave “Art and Ophthalmology” met fascinerende en boeiende verhalen over onder andere de soms merkwaardige invloeden van oogafwijkingen op het werk van kunstenaars, die een algemene of bijzondere oogafwijking hebben. Bij sommige kunstenaars is bij beoordeling van het kunstzinnige oeuvre te zien hoe een opkomende oogafwijking het kleurgebruik, de keuze van het onderwerp of de afwerking van het werk kan beïnvloeden.

Art & Ophthalmology

Voor kunstliefhebbers, voor professionele kunstbeoefenaars en -experts, voor oogheelkundigen en voor psychologen een prachtig onderwerp om de invloed van oogafwijkingen op gedrag en creatieve inspiratie van personen te beoordelen en te bestuderen. De auteur heeft het onderwerp gedetailleerd benaderd en uitgewerkt. Hij maakte in beperkte mate gebruik van resultaten uit eerdere onderzoeken naar het voldoende bekend zijn van oogafwijkingen bij bekende en onbekende kunstenaars. Hij moest ervaren dat er weinig materiaal beschikbaar was en heeft daarom zelf veel onderzoek gedaan. Daardoor heeft de lezer van dit verzorgde informatieve lees- en studieboek een unieke mogelijkheid om kennis te maken met veelal onbekende kwalen van kunstenaars.
Uit de inhoudsopgave van het boek is het niet direct op te maken, maar de auteur koos voor een driedelige hoofdverdeling van de meest voorkomende afwijkingen en wel oogafwijkingen voor het netvlies, afwijkingen in het netvlies en het gedeelte neurologie en schilderen. Het vinden van de juiste gegevens over de kwaliteit van het gezichtsvermogen van de betreffende kunstenaar is uiterst lastig gebleken. Een afbeelding van een kunstenaar op een foto of zelfportret geeft een indicatie over het gezichtsvermogen. Maar andere klachten zijn moeilijker op te sporen. Van honderden kunstenaars heeft de auteur gegevens gevonden en besproken. Prachtige bloemlezingen met kijkjes achter de schermen van soms emotionele ontwikkelingen in het leven van de kunstenaar. In een eerste grove verkenning geeft de auteur een beeld van kunstenaars in diverse landen, zoals in Frankrijk, Duitsland, USA, Benelux en UK. Zo had Piet Mondriaan last van zijn verziendheid, waren Giacometti en Le Corbusier bijziend en was Eugene Carrière kleurenblind. De auteur beschrijft tevens diverse aandoeningen aan het oog, die niet direct invloed hebben op de kwaliteit van het gezichtsvermogen van de artiest. Zo had de Franse schilder Philippe Auguste Hennequin een chronische aandoening aan zijn ogen en keek Albrecht Dürer een beetje scheel. Op een zelfportret uit 1493, dat hangt in het Louvre, geeft hij dat weer. Zo bevat dit fascinerende boek meerdere wetenswaardige voorbeelden. De auteur sluit het rijk geïllustreerde studieboek af met een uitgebreid literatuuroverzicht en een uitgebreid namenregister.

ISBN 978-90-6299-460-1, “Art & Ophthalmology”, Philippe Lanthony, Kugler Publications, 2009, 269 pagina’s.