Postzegels tonen historische instrumenten voor navigatie

14 maart 2016

De sextant is een veel gebruikt navigatie-instrument voor nautische toepassingen voor het bepalen van de verticale hoek tussen een hemellichaam en de horizon. Wanneer de verticale hoek, de datum en het tijdstip van de dag bekend zijn, kan de meridiaan worden berekend en is daarmee de positie in oostwestrichting op het aardoppervlak bepaald. De meest nauwkeurige bepaling verkrijgt met door de zon te schieten tijdens zijn culminatie, om 12 uur zonnetijd, wanneer de zon zijn hoogste punt heeft bereikt. Er worden ook andere referentiepunten gebruikt voor het bepalen van de positie van de waarnemer.

Postzegels tonen historische instrumenten voor navigatie

OF Postzegelcollecties

De sextant is een verdere praktische ontwikkeling van de octant, eveneens een navigatie instrument. De octant is volgens publicaties uit de geschiedenis rond 1730 onafhankelijk van elkaar uitgevonden door de Engelse wiskundige John Hadley (1682-1744) en door de Amerikaanse uitvinder Thomas Godfrey (1704-1749). Door zijn hoge nauwkeurigheid heeft de sextant, met het kwadrant en de octant als voorlopers, het astrolabium en de Jacobsstaf voor navigatie vervangen. Deze optische meetinstrumenten werden voornamelijk toegepast voor navigatiedoeleinden op zeeën en oceanen.

Postzegels tonen historische instrumenten voor navigatie - 2 Postzegels tonen historische instrumenten voor navigatie - 3 Postzegels tonen historische instrumenten voor navigatie - 4

De Jacobsstaf is een hoekmeetinstrument uit de 14e eeuw, waarmee men hoeken kan meten en daarmee de afmetingen van bouwwerken en is natuurlijk ook te gebruiken voor nautische navigatie. Het astrolabium was na de uitvinding in de 4e eeuw ruim 1200 jaar lang het voornaamste instrument voor navigatie. Maar ook na de introductie van de sextant werd het astrolabium nog in verschillende basisuitvoeringen gemaakt en gebruikt. Het kwadrant ging als navigatie instrument vooraf aan het astrolabium. Het gebruik van een schietlood bij het meten van de positie maakt het kwadrant echter gevoelig voor het slingeren van het schip.

De eenvoudige uitvoering van de Jacobsstaf is afgeleid van de Al-Kemal plaat, die al werd gebruikt door Arabieren. Het landmeten was in de 17e eeuw een snel groeiende activiteit, die door landmeters werd uitgevoerd. Zij maakten in het algemeen gebruik van de Jacobsstaf. Alle hiervoor aangegeven instrumenten zijn in het algemeen vanuit de hand bedienbaar. Door het verzamelen van postzegels met afbeeldingen van nautische navigatie instrumenten krijgen verzamelaars op een fascinerende wijze heel veel informatie. Door het kiezen voor het thematisch verzamelen van postzegels met historische navigatie instrumenten ontstaat een zoektocht in een unieke wereld van optische instrumenten voor navigatie doeleinden.


Gerelateerde artikelen