Filatelistische aandacht voor: Sextant (14)

Het davis-kwadrant is een historisch zeevaartinstrument dat door scheepslieden werd gebruikt om de plaats op zeeën en oceanen te bepalen. Dit vond plaats door de geografische breedte van de locatie van het vaartuig door meting af te leiden van de hoogte van de zon of poolster boven de horizon. In de periode van de activiteiten van de VOC-Verenigde Oostindische Compagnie en de WIC-Westindische Compagnie waren er in het algmeen drie instrumenten voor plaatsbepaling in gebruik, zoals de jacobsstaf, de daviskwadrant en de octant als opvolger.

Daviskwadrant

Het davis-kwadrant is een uitvinding van John Davis (1550-1605) en is opgebouwd uit een basisvorm van een houten raam met aan beide einden boogsectoren van 60 en 30 graden, die samen een kwadrant vormen. Er zijn ook varianten bekend met slechts één boog. Bij het model met twee bogen vormen beide bogen een gemeenschappelijk middelpunt, waarin een kimvizier is gemonteerd.

Model van een davis-kwadrant in de collectie van Rijksmuseum Boerhaave.

Een beweegbaar schaduwvisier en een beweegbaar peilvizier maken het mogelijk voor geoefende personen om een plaatsbepaling uit te voeren. Varianten als de boogkwadrant en de gunter-kwadrant, naar een ontwerp van Edmund Gunter, hebben weinig toepassingen gevonden in de zeevaart. (Wordt vervolgd).