Waarnemingspsychologie in studierichting Psychologie

Het waarnemen van de omgeving gaat ons in het algemeen gemakkelijk af en leidt in de meeste gevallen tot een succesvolle interactie met vele dingen uit onze buurt en de medemens. Wij zijn bovendien in staat om complexe situaties extreem snel te observeren, te herkennen en om ons gedrag eventueel aan het gebeuren aan te passen. Daarbij is onze waarneming uiterst flexibel en kan zich verbazingwekkend goed en snel visueel oriënteren en inspelen op veranderingen van de visuele omgeving.

Wahrnehmungspsychologie

Dat wij dit zonder enig nadenken kunnen constateren en beredeneren is een wonder van de natuur. Maar nog meer verwonderlijk zijn de fysische en fysiologische werking en achtergronden van het functioneren van het hele waarnemingsproces van het oog en ons brein. Ondanks honderden jaren van onderzoek en studie blijven vele vragen vrijwel onbeantwoord. Dankzij de resultaten van experimenten, het wereldwijd verzamelen van informatie en het op veel plaatsen uitvoeren van innovatief en wetenschappelijk onderzoek zijn we op de goede weg.

Zo geeft alweer de zevende en uitgebreidere druk van het studie- en referentieboek “Wahrnehmungspsychologie” de meest recente resultaten uit wetenschappelijk onderzoek en ervaringen uit de praktijk van de visuele waarneming op een voortreffelijke wijze weer. Studenten Psychologie, Fysiologie, Oogheelkunde en in vele andere gerelateerde studies vinden in dit uitgebreide boek alle noodzakelijke en verdiepende informatie om met succes dit specifieke gedeelte van de omvangrijke studievelden Perceptie en Psychologie af te ronden. Door de wijze van behandelen van de theoretische en praktische grondslagen van zien en waarnemen is dit boek zeker ook uitstekend geschikt voor elke oogheelkundige, optometrist en opticien, die zich nog verder in het vakgebied willen verdiepen.

De gebonden uitgave van 2014 is een herdruk van de zevende editie uit 2008, is ruim voorzien van kleurrijke foto’s en figuren, een trefwoordenregister, een verklarende begrippenlijst en een literatuuroverzicht. De auteur heeft gekozen voor behandeling van het onderwerp voor 16 hoofdstukken. In afzonderlijke kaders vinden de gebruikers demonstratieopdrachten waarmee de specifieke onderwerpen extra interessant worden. Na een inleiding over waarneming volgt een inleiding in de psychologie van het waarnemen en verwerken van prikkels in het neuronale circuit.

Het thematisch verzamelen van postzegels levert veel fascinerende informatie op over het gekozen thema. Oogheelkunde is zo’n verzamelthema!

Dan volgt er informatie over de organisatie in onze hersens en het waarnemen van objecten. Het fenomeen van optische illusies komt dan ook al ter sprake en krijgt het kader voor aandacht in relatie tot observaties, herkennen en verwerken bij visuele waarneming een belangrijke positie in de leerstof. Klassieke onderwerpen als kleurwaarnemingen, diepte- en groottewaarneming, bewegingswaarneming, sensorische en motorische functies, de auditieve waarneming en de werking van het gehoorsysteem zijn uitgebreid behandeld. Het verschijnsel van het optisch bedrog en andere merkwaardige waarnemingsfenomenen hebben altijd een speciale plaats in de behandeling van de principes van de Gestaltpsychologie.

Welke rol de Gestaltpsychologie ook nu nog speelt in de waarnemingspsychologie is gedetailleerd behandeld met tekst en illustraties. Belangstelling is er voor het zien en waarnemen van diepte en het zien van driedimensionale stereoscopische foto’s en video. Verder is er leerstof over de tastzin, de reuk en de smaak. Elk hoofdstuk bevat oefeningsvragen en prikkels om de geboden leerstof te verdiepen.

ISBN 978-3-8274-1766-4, “Wahrnehmungspsychologie”, E. Bruce Goldstein, Spektrum Akademischer Verlag, 2014, 7e druk, 527 pagina’s.