Anamorfosen bij Escher in Het Paleis

De Hongaarse graficus en kunstenaar István Orosz zet in zijn prenten de wereld op zijn kop. De trap waarvan mensen lijken af te lopen, verandert in het midden in een trap die naar boven lijkt te gaan. Voor dit werk liet Orosz zich inspireren door de constructies van de Nederlandse graficus Maurits C. Escher (1898-1972). Het idee van optische verwisselingen en het tekenen van dubbelbeelden ontnam István Orosz van het werk van de zestiende-eeuwse Italiaanse schilder Giuseppe Arcimboldo (1527-1593). Ogenschijnlijk tekent de kunstenaar objecten uit het dagelijks leven, die in een optische verwisseling het beeld vormen van een bekend persoon.

Deep Down

Deze prenten en vele andere tekeningen met optische illusies en verwisselingen, dubbelbeelden en anamorfosen waren tot en met 9 januari 2005 te bewonderen in het museum Escher in Het Paleis te Den Haag. Op verzoek van een Hongaarse uitgever maakte hij illustraties voor een boek. Voor de expositie “Orosz bij Escher” werden een dertigtal prentjes uit het boek gekozen die als een groot blok zijn opgehangen. In ieder blad gebeurt wat, maar alle prentjes laten tegelijkertijd een schedel zien in een dubbelbeeld. Zeer verrassend van vorm en beeld zijn de anamorfosen van Orosz.

Een anamorfose is een vertekende beeldconstructie die pas een herkenbare voorstelling te zien geeft in de spiegeling van een spiegelende piramide, kegel of cilinder op een vooraf aangegeven plek op het grafische werk. De bezoekers maken kennis met anamorfosen met afbeeldingen van onder andere Escher en Einstein. Orosz kiest voor zijn prenten ook herkenbare details uit andere kunstwerken van beroemde schilders. Soms zijn de prenten zo vol met details, dat de kijker langer moet kijken om de voorstellingen te herkennen.

Alle werken van Orosz zijn opgenomen in een mooie catalogus “Deep Down”, die in twee uitvoeringen beschikbaar is in de museumwinkel. Bezoekers kunnen tevens genieten van de permanente collectie van het grafische werk van Maurits C. Escher en kunnen als aandenken een foto van zichzelf laten maken in de kamer van Ames. In het Café MC wordt een heerlijke kop koffie met een appeltaart geserveerd.

ISBN 963 216 6434, “Deep Down”, István Orosz, Uitgever István Orosz, 2004, 123 pagina’s.

Escher in Het Paleis, Lange Voorhout 74, NL-2514 EH Den Haag, www.escherinhetpaleis.nl.