In internationaal jaar van het licht staat licht centraal

De Verenigde Naties hebben het jaar 2015 uitgeroepen als het internationale jaar van het licht. Een aantal historische en latere bijzondere feiten, beschrijvingen en ontdekkingen rondom het fenomeen licht zijn aanleiding geweest voor verschillende organisaties om de daaraan gekoppelde jubilea dit jaar in het zonnetje te zetten.

International Year of Light 2015

In het internationale jaar van het licht 2015 worden een aantal jubilea gevierd en wel om de gebeurtenissen dat het:
* 1000 jaar geleden is dat de Arabische pionier van de optica Ibn Al-Haytham (965-1039), in Europa veelal Alhazen genoemd, zijn verhandeling publiceerde over het uitzenden van straling door lichtbronnen (1015);
* 200 jaar geleden is dat Augustin Jean Fresnel (1788-1827) in Frankrijk de theorie van licht als golfverschijnsel introduceerde (1815);
* 150 jaar geleden is dat James Clerk Maxwell (1831-1879) in Engeland de elektromagnetische theorie van licht beschreef (1865);
* 100 jaar geleden is dat Albert Einstein (1879-1955) zijn algemene relativiteitstheorie, waar licht een belangrijke rol in speelt, formuleerde (1915); Albert Einstein publiceerde in 1905 een verhandeling over de speciale relativiteitstheorie;
* 50 jaar geleden is dat de kosmische achtergrondstraling werd ontdekt en dat de Chinese wetenschapper Charles Kuen Kao (1933) voor zijn prestaties op het gebied van optische vezels voor telecommunicatie werd geëerd (1965).

Het lijstje bevat jubilea, die door de organiserende commissies van de Unesco en de VN rondom het licht zijn geselecteerd. De wereldwijde aandacht voor deze fascinerende jubilea is gebundeld en uitgewerkt door een speciale internationale commissie binnen de organisatie van de VN. De VN presenteerde het raamwerk en daarnaast vult elk deelnemend land deze specifieke feiten aan met eigen activiteiten. Licht speelt inmiddels een rol in ons leven in onder andere onze gezondheidszorg, multimedia, communicatie en GPS, industrie, optische instrumenten, het heelal, cultureel erfgoed, kunst en cultuur, ons dagelijks leven en natuurlijk in de natuur.

Perzisch astronoom en wiskundige Abu Ali al-Hasan ibn al-Haytham, ook wel genoemd Ibn Al-Haytham en in Europa bekend als Alhazen, experimenteerde met licht en het gezichtsvermogen en is internationaal bekend als de grondlegger van de optometrie. Het studieboek over optometrie schreef hij in 1021. Ibn Al-Haytham was tevens een van de eerste geleerden die de mogelijkheid van een eindige lichtsnelheid veronderstelden. Op een prachtig ontworpen bankbiljet uit Irak is het portret van Ibn Al-Haytham afgebeeld.

In ons land functioneert een Nederlandse organisatie met de website www.iyl2015.nl, waarop alle aangemelde activiteiten staan vermeld, onder de naam Stichting International Year of Light 2015 NL. Educatie staat hoog op de agenda van de organisatie. Zowel voor het basisonderwijs als voor het voortgezet onderwijs zijn er voor dit jaar specifieke en aantrekkelijke programma’s ontwikkeld en is er hoogwaardig lesmateriaal beschikbaar. Kijk voor leuke optica proefjes alvast op de site www.proefjes.nl. Andere proefjes gaan over lenzen, kleuren en het menselijk oog. Elke maand komen er nieuwe proefjes en aanvullende activiteiten bij.

Dit jaar kunnen filatelisten rekenen op een groot aantal aantrekkelijke postzegels met het thema Licht. Door een diversiteit aan ontwerpers en opdrachtgevers komt er een breed assortiment aan postzegels en postzegelblokjes beschikbaar, dat ons kleurrijk informeert over Licht. 2015 kent nog meer bijzondere momenten over gebeurtenis-sen, die jaren geleden plaatsvonden. Zo kregen vader en zoon Bragg de Nobelprijs voor Natuurkunde in 1915, werd kunstenaar Oscar Reutersvärd in 1915 geboren en overleed Giovanni Baptista della Porta 400 jaar geleden. Alle personen zijn betrokken bij perceptie, licht en kleur.