De visuele waarneming als meesterwerk van de natuur

De uitgave van National Geographic van maart 2016 heeft een hoofdartikel over het wonder van het zien door mensen en in het bijzonder bij dieren. Bij het Duitstalig tijdschrift was als verrassing voor kopers een DVD “Hoe zien wij de wereld?” gevoegd. De kijker krijgt met de DVD veel informatie over onze visuele waarneming en de fascinerende verschijnselen van het optische bedrog en optische fenomenen.

National Geographic Magazine

Het programma op de DVD duurt 45 min. Het menselijk oog is een absoluut wonder van de natuur, maar de evolutie heeft ook in de dierenwereld gezorgd voor varianten van het dierenoog. Het oog is een meesterwerk van de evolutie. Het is zo gecompliceerd, dat zelfs Charles Darwin moeite had de ontwikkeling ervan te verklaren.

Hoe dit perfect werkende zintuig ontstaan is, wordt uitgebreid verklaard in woord en beeld in een groot en geïllustreerd artikel. Het artikel begint met twee fotobladen met 14 kleine foto’s van dierenogen. Dit overzicht laat direct de variëteit aan ogen zien. In de eerste bijdrage over dit fascinerende onderwerp maakt de lezer kennis met de “ogen” van een bijzondere worm, die door het ontbreken van lenzen alleen reageert op invallend licht. Zelfs bij kubuskwallen zijn ogen te onderscheiden. De mens heeft ogen die door de natuur zijn gevormd. Het is echter mogelijk om het menselijk oog na te bouwen.

Bij meerdere personen is met succes het ontbrekende gezichtsvermogen acceptabel teruggebracht door het implanteren van een netvlieschip. Het is nagenoeg onmogelijk om vast te stellen wat een dier echt ziet. Maar dankzij het gedetailleerde onderzoek en de verkregen microscopische beelden van een specifiek dierenoog kunnen onderzoekers fotografisch simuleren wat het specifieke dier zou zien in vergelijking met het beeld van de menselijke waarneming. Er zijn dieren die bijna 100 ogen bezitten om te kunnen reageren op signalen uit de omgeving. De bidsprinkhaankreeft heeft twaalf onderscheidelijke typen kleurreceptoren en zien zelfs infrarood- en ultravioletlicht.

Meer informatie over de evolutie van het oog en een video over optische illusies is te zien op nationalgeographic.de/augen.