Een visueel moment van een situatie duurt drie seconden (1)

19 maart 2023

Het is toch wonderlijk om te constateren dat een verblijf van tien minuten in een wachtkamer van een tandarts veel langer overkomt dan een telefoongesprek van tien minuten met je geliefde. Vanuit puur natuurkundig gezichtspunt is dat eigenlijk onzin. Zou er sprake kunnen zijn van een verband tussen een gevoel voor tijd en de visuele beleving?

Een visueel moment van een situatie duurt drie seconden (1)

Waarnemingsvenster in ons brein

Meer dan honderd jaar weten we vanuit fysiologisch onderzoek dat er een minimum reactietijd is voor de mens om te reageren op een aanraking, een akoestisch signaal of op een optisch signaal. Om te reageren op een aanraking hebben we minimaal tussen 120 en 140 milliseconden nodig. De reactie op een akoestisch signaal is wat langer. Vanuit bijvoorbeeld het horen van een startschot tot aan het echt bewegen ligt een reactietijd tussen de 130 en 150 milliseconden.

Veel trager is de reactietijd op het zien van een optisch signaal, namelijk tussen 170 en 200 milliseconden. Door oefening en aanleg is het echter mogelijk om aan een verlaging van deze reactietijden te werken. Bij meerdere personen zal dat zeker ook lukken. Er is echter bijvoorbeeld voor de reactietijd op een akoestisch signaal een onderste limiet van 100 ms door experimenten vastgesteld. Over de snelle tijden van menselijke reacties is al lange tijd veel bekend.

Een visueel moment van een situatie duurt drie seconden (1) - 2 Een visueel moment van een situatie duurt drie seconden (1) - 3 Een visueel moment van een situatie duurt drie seconden (1) - 4

Uit de resultaten van de nieuwste onderzoeken op het gebied van onder andere reclame uitingen is gebleken dat wij enige tijd nodig hebben om naar een scène te kijken en die ook echt te zien. Opvallend is daarbij een constatering dat die scène niet langer dan 3 seconden mag aanhouden om het als een compacte eenheid te blijven zien. Wordt er meer tijd genomen voor het overbrengen van de handeling of een uiting, dan worden volgens de onderzoekers de kwaliteit en de kracht ervan aangetast. Een voorbeeld van een observatie: “De man aan de bar keek naar mij” wordt dan al snel ervaren als “De man aan de bar staarde mij aan”.

Drie seconden duurt handenschudden
In het voorbeeld van de observatie aan de bar is de “3 seconden regel: 21 22 23” van toepassing. Uit recent onderzoek is gebleken dat korte bewegingen als zwaaien, handen schudden en aaien in het algemeen onder normale omstandigheden niet langer duren dan 3 seconden. Belangrijke personen willen voor de foto nog wel eens wat langer elkaar de hand schudden. De 3 seconden regel is universeel voor elk volk en elke cultuur. Nemen personen meer tijd voor de standaard handelingen dan zijn er andere bedoelingen in het contactenspel.(Wordt vervolgd).