Geweldige variatie aan ogen voor de visuele waarneming (2)

Maar inmiddels weten wij nu veel meer over de ontwikkeling van ons zien, de onafhankelijke veranderingen ervan door de natuur en de merkwaardige hoeveelheid aan vormen en uitvoeringen van zien. Het menselijk oog, met de lens voor het realiseren van een beeld op het gevoelige netvlies, is slechts één van de vele varianten ervan. Sint-Jacobsschelpen, garnalen en kreeften gebruiken bijvoorbeeld spiegelende vlakjes voor het vormen van beeldindrukken.

eyes to see

Springende spinnen scannen met de voor-ogen een object op eetbaar of een gevaar. Andere dieren kunnen zelfs de polarisatie van licht meten. De ogen van dieren zijn veelal opgebouwd in een geweldige structuur van geraffineerde perfecte optische precisie en beschikken daarmee over een buitengewoon proces om informatie over de omgeving te scannen voor een effectieve beoordeling ervan.

In zijn boek bespreekt de auteur op gedetailleerde wijze de meest in de natuur voorkomende vormen en werkingen van ogen van dieren. Veel dieren hebben slechts een beperkte vorm van zicht, dat soms alleen nodig is voor voedsel en een partner. Hij gaat in op alle vormen van zicht zowel in lucht als in water, waar verstrooid en diffuus licht zorgt voor verwarring. Natuurlijk komt ook het menselijk oog aan bod in deze respectabele publicatie vol met de wonderen van het zintuig zien.

Voorbeelden van de ogen van een vrouwtjes (li) en een mannetjes paardenvlieg. Uit: eyes to see + een Frans postzegelboekje met ogen van andere dieren (Mi.6178-6189).

Het samenwerkend visuele systeem van netvlies en visuele cortex komt eveneens gedetailleerd aan de orde. De auteur geeft tevens de resultaten uit experimenten met proefpersonen, waarvan het gedrag werd getest bij het gelijktijdig uitvoeren van handelingen waarbij het visuele systeem te gelijkertijd diverse acties moest observeren. Het studie- en referentieboek is rijk geïllustreerd, bevat een aantal kleuren afbeeldingen en sluit af met een verklarende begrippenlijst en een trefwoordenregister.

ISBN 978-0-19-874771-0, “eyes to see”, Michael Land, Oxford University Press, 2018, 198 pagina’s.