Joseph Plateau was constant bezig met visueel onderzoek (1)

26 april 2024

De beroemde Belgische wetenschapper en onderzoeker Joseph-Antoine-Ferdinand Plateau werd geboren in Brussel op 14 oktober 1801. Door het overlijden van beide ouders komt hij al vroeg in zijn jeugd onder de voogdij van zijn oom. Al vroeg interesseert hij zich voor het fenomeen “physique amusante” en verbaast hij zijn publiek met de originaliteit van zijn optische proeven en demonstraties. Na zijn basisopleiding aan het Athenuem van Brussel moet hij van zijn oom rechten studeren.

Joseph Plateau was constant  bezig met visueel onderzoek (1)

Joseph Plateau 1801-1883. Leven tussen Kunst en Wetenschap

In 1824 wordt hij kandidaat in de rechten aan de universiteit van Luik. Snel gaat hij over naar de wereld van de fysische en wiskundige wetenschappen en behaalt hij het kandidaatsdiploma. Zijn interesse ligt bij een toekomst als scheikundige. In 1827 wordt Plateau echter leraar wiskunde in Luik en schrijft hij in dat jaar zijn eerste grote artikel. Daarin toont hij aan dat er voor bijna elke kleur een tint bestaat gelegen tussen de helderste en donkerste intensiteit.

In 1829 schrijft Plateau een proefschrift met een aantal zeer fundamentele conclusies. Het bevat de eerste resultaten van zijn onderzoek naar de inwerking van kleuren op het netvlies (duur, intensiteit en kleur), het onderzoek in verband met de meetkundige samenstelling van bewegende krommen (meetkundige plaatsen), de waarneming van de vervorming van bewegende figuren en de reconstructie van vervormde figuren (anorthoscopische schijven).

Joseph Plateau was constant  bezig met visueel onderzoek (1) - 2 Joseph Plateau was constant  bezig met visueel onderzoek (1) - 3

Visuele nabeelden
Aristoteles (384 v.C. - 322 v.C) is de eerste die beschrijft hoe hij door kort naar de zon te kijken een beeld blijft zien dat slechts zeer langzaam verdwijnt. Ook Leonardo da Vinci (1452-1519) bestudeerde het verschijnsel dat een voorwerp dat snel beweegt, zijn baan kleurt met zijn eigen kleur. Johannes Segner (1704-1777) stelt vast dat men een rode cirkel ziet als men een gloeiende kool in een donkere ruimte snel genoeg laat rondraaien. (Wordt vervolgd).

“Joseph Plateau 1801-1883. Leven tussen Kunst en Wetenschap” van Maurice Dorikens, Provincie Oost-Vlaanderen, 2001, 277 pagina’s, ISBN 90-76686-06-8.