Zien, waarnemen en herkennen (1)

7 maart 2024

De inhoud van het Duitstalige boek “Sehen und Erkennen”, geschreven door professor dr. Rainer Röhler, geeft een moderne voorstelling van de psychologische en natuurkundige achtergronden van de menselijke visuele waarneming. Daarmee kan dit vakboek gezien worden als een inleiding in de materie van dit boeiende vakgebied. Bovendien zal de lezer informatie ontvangen over de moderne toegepaste methoden in deze tak van de wetenschap, de wetenschap van zien en waarnemen.

Zien, waarnemen en herkennen (1)

Sehen und Erkennen

Om het geheel van de soms taaie theoretische benaderingen aantrekkelijk te maken koos de auteur voor een uitvoerige uitleg over de resultaten uit verschillende typische experimenten. Naast een inleiding bevat het boek de vier hoofdstukken “Natuurkundige en optische principes”, “Fysiologische grondbeginselen”, “Psychofysische grondbeginselen” en “Herkennen en interpreteren van de omgeving”. Het gezichtszintuig is voor de mens het belangrijkste zintuig voor het waarnemen van onze omgeving en voor onze oriëntering daarin.

Al eeuwenlang hebben natuurkundigen, filosofen, psychologen en kunstenaars onderzocht hoe onze ogen functioneren. Men constateerde al snel dat wij niet altijd op onze ogen kunnen vertrouwen. Soms zien wij bepaalde structuren en taferelen niet of onvoldoende, terwijl zij toch volledig aanwezig zijn. Het onderkennen van dergelijke optische verwisselingen kan onze bepaalde omstandigheden zeer belangrijk en zelfs levensbedreigend zijn. Het is juist de afgelopen periode van 75 jaar waarin een belangrijke vooruitgang is geboekt in de wetenschap over het proces van zien & waarnemen.

Zien, waarnemen en herkennen (1) - 2
Een voorbeeld van de Zöllner-illusie.

Om het geheel van de inhoud begrijpelijk te houden geeft de auteur in het eerste hoofdstuk een beeld van het natuurkundige verschijnsel van de optische afbeelding en een formele beschrijving van het ontstaan en de overdracht van optische straling. Het gebruik van formules en bewijzen is daarbij niet te vermijden. In meerdere gevallen wordt daarbij voor de duidelijkheid van de theorie het oog als een “zwarte doos” beschouwd. Het eerste hoofdstuk sluit af met een behandeling van de onderwerpen stralingsmeting en lichtmeting. (Wordt vervolgd).

ISBN 3-540-585370, “Sehen und Erkennen”, Rainer Röhler, Springer-Verlag, 234 pagina’s.