De beroemde Rorschachtest geeft kunstzinnige inspiratie (1)

De internationaal bekende Rorschachtest van Hermann Rorschach is vrij lang in gebruik geweest als een psychodiagnostische testmethode. Rorschach is de bedenker en uitvinder van de zogenoemde inktvlektest. Zijn uitvinding deed hij tijdens zijn werkzaamheden aan de universiteitskliniek van Burghölzli bij Zürich in een periode dat de bekende psychiaters Carl Gustav Jung en Franz Riklin hun psychoanalytische testen bedachten en geschikt maakten voor praktisch gebruik.

Im Auge des Betrachters

Hermann Rorschach (1884-1922) stond volledig achter de inhoud en waarde van zijn inktvlektest, maar deed regelmatig verzoeken om meer praktisch onderzoek voor het opbouwen van referenties en diagnostiek. Misschien is het volledig toeval, maar tijdens zijn verblijf op de middelbare school was zijn bijnaam Klex, hetgeen vertaald inktvlek betekend. Rorschach was een leerling van psychiater C.G. Jung en werkte als psychiater in een afgelegen kliniek in de Zwitserse bergen, maar was ook zeer geïnteresseerd in de artistieke bewegingen van zijn tijd.

Hij was ervan overtuigd dat wat ons definieert minder is dan wat we zeggen, maar meer is wat we zien en waarnemen. Op basis van deze veronderstelling ontwikkelde hij in 1917 een eigen test met een set van tien zorgvuldig ontworpen inktvlekafbeeldingen om de persoonlijkheid van de kijker te verkennen. Rorschach stierf op slechts 37-jarige leeftijd en hij heeft nooit de wereldwijde toepassingen van zijn test kunnen ervaren. Na de aanval op de Amerikaanse basis Pearl Harbor werd zijn test geïntroduceerd als een geschiktheidstest voor het Amerikaanse leger, gebruikt in de processen van Neurenberg en in de jungle van Vietnam. (Wordt vervolgd).

ISBN 978-3-442-75424-3, “Im Auge des Betrachters”, Damion Searls, btb-Verlag, 2019, 608 pagina’s.