Inktvlekken groeien uit tot toe te passen rorschachtest (1)

De Duitse huisarts, medisch publisist en dichter Justinus Andreas Christian Kerner (1786-1862) begon al op jonge leeftijd gedichten te schrijven en maakte muziek op zijn mondharp. Hij studeerde van 1804 tot en met zijn promotie in 1808 aan de universiteit in Tübingen medicijnen en natuurwetenschappen. In 1813 trouwde hij Friederike Ehmann en schreef voor haar vele gedichten.

Justinus Kerner: Klecksographien

Kerner werd vanaf 1810 arts in meerdere steden om zich uiteindelijk te vestigen in Weinsberg tot in het jaar 1851. Door de ernst van een oogaandoening cataract (vertroebeling van de ooglens) ging hij in dat jaar met pensioen. Hij illustreerde en versierde zijn gedichten met vreemd uitziende “vlekken”, zijn zogenoemde inktvlekken, die bekend zijn als klecksografiën.

Zijn “versierde” gedichten zijn samengebracht in een postume publicatie die in 1890 in een eerste oplage verscheen. Wij kunnen inmiddels beschikken over een exemplaar van dit interessante en verrassende boekje in de vorm van een 4e druk. De ruim geïllustreerde publicatie begint met een uitgebreide inleiding over het ontstaan en de bedoeling van de inktvlekken.

Een voorbeeld van een bijzondere inktvlek van Justinus Kerner met een metaforische tekst in de vorm van een gedicht en in zijn handschrift: “De prachtige vlinder kwam tevoorschijn uit kleine inktvlekjes. Voor zo'n metamorfose beveel ik God mijn gevlekte ziel aan”, Justinus Kerner.

De tekst voor deze inleiding is geschreven door Justinus Kerner in 1857 en geeft meteen een fascinerend gevoel bij de lezers over de betekenis van deze merkwaardige “minikunstwerkjes” bij de gedichten. Dit schrijft Kerner in zijn toelichting: “Sommige mensen zullen waarschijnlijk tot een bezinning komen bij het lezen en bekijken van de gedichten en illustraties en zullen nieuwsgierig zijn hoe die soms grillige figuren zijn ontstaan." (Wordt vervolgd).

ISBN 978-1-4991-4728-5, “Justinus Kerner: Klecksographien”, Michael Holzinger, Berliner uitgave 1e druk in 1890, 2017, 4e druk, 66 pagina’s.